Kansen voor Antwerps voedsel

Wil je duurzaam eten? Of wil je bijdragen aan meer duurzame voeding als producent, verdeler of verwerker van voeding? Dan is het belangrijk te weten waar je eten vandaan komt, hoe het gekweekt werd en hoe het tot op je bord kwam. In Antwerpen zijn er al verschillende initiatieven die bijvoorbeeld lokale voeding rechtstreeks van de boer naar de consument brengen, die kweken zonder pesticiden te gebruiken, die lekkere alternatieven voor vlees produceren. Door bewuste keuzes te maken wat jouw voeding of jouw productieproces van voeding betreft, is het mogelijk om de CO2-uitstoot sterk te verminderen. En daarom heeft de stad een voedselstrategie uitgewerkt die perfect in het Antwerpse Klimaatplan past.

Waarom dit project?

Voeding zorgt voor een aanzienlijke CO2-uitstoot, zowel bij de productie, verwerking, distributie als consumptie. Maar voeding biedt ook kansen voor de lokale economie en de sociale verbinding in de stad. Mensen eten immers graag samen en voeding waarvan je het verhaal kent is nog aantrekkelijker. Voeding heeft ook een enorme impact op logistiek, afvalverwerking, gezondheid en ruimtegebruik, zelfs in een stad. Bovendien kan gezonde en voldoende voeding bijdragen aan armoedebestrijding, omdat mensen zich dan op hun ontwikkeling kunnen focussen. Voeding in een stad biedt ook kansen voor innovatie op al die vlakken, omdat de vraag hier sterk aanwezig is.

Wat gebeurt er?

De stad maakte een lokale voedselstrategie op. Deze werd opgemaakt in nauwe samenwerking met verschillende actoren in de stad. De partners onderzochten hoe de verschillende schakels in een voedselsysteem duurzamer kunnen, gaande van productie, distributie (logistiek, bewaring, verkoop), consumptie (thuis, op het werk, vrije tijd) tot het tegengaan van verspilling (overschot en afval nuttig gebruiken).

De strategie maakt duidelijk welke doelstellingen voor de stad prioritair zijn en welke acties ze op dat vlak zelf kan opzetten. Extra aandacht hierbij gaat naar economische meerwaarde en een inclusief en circulair verhaal.

De stad betrok de inwoners via twee brede participatiemomenten en organiseerde ook workshops voor gerichte doelgroepen. Zij werkten dan specifiek rond vragen als:

• Hoe werken we aan gezonde en duurzame voeding op school?
• Welke kansen liggen er voor de horeca?
• Welke ruimte is er in en rond de stad beschikbaar voor voeding?
• Wat kunnen burgerinitiatieven betekenen?
• En hoe kan de stad zelf het goede voorbeeld geven?

In april 2022 vonden er workshops plaats voor specifieke doelgroepen (mensen uit horeca, onderwijs, ruimtelijke planners en architecten). 

• workshop duurzame horeca
• workshop ruimte voor voedsel
• workshop gezonde voeding op school
• workshop burgerinitiatieven

Op 15 juni 2022 vond een open participatiemoment plaats waar iedereen kon voor inschrijven.

Daarnaast vonden ook meerdere een op een-gesprekken plaats met ondernemers en kleine of grote bedrijven zoals supermarktketens, MetSense en chefkok Seppe Nobels.

Wie werkt er aan mee?

Om de stedelijke voedselstrategie uit te werken, betrok de stad expertise van anderen. Nauw betrokken bij de opmaak van de voedselstrategie waren: Rikolto (het vroegere Vredeseilanden) die reeds 40 jaar aan duurzame landbouw en voeding werkt. De andere inhoudelijke partner, Let Us bracht expertise aan rond een innovatief stedelijk voedselbeleid en participatie. Samen met de participatie-experten van Commonslab en Levuur begeleidden zij de stad om tot een voedselstrategie te komen.

Voedsel raakt aan veel verschillende beleidsdomeinen. Daarom werkten ook alle stadsdiensten betrokken, die linken aan het thema. Het gaat over diensten die werken rond klimaat, horeca, onderwijs, toerisme, facility management, gemeenschapsvorming, gezondheid, stadsontwikkeling, mobiliteit, publieke ruimte, stadsreiniging, groen, armoede, innovatie en economie.