Het Lichtplan Antwerpen laat de stad stralen. Deze visie op openbare verlichting dateert van 2012 en wordt uitgerold in de stad en alle districten. Stadsverlichting moet niet alleen functioneel zijn, maar ook mooi én duurzaam. Daarom zet Antwerpen in op 100% ledverlichting. Het Lichtplan Antwerpen verbetert bovendien de nachtelijke kwaliteit van de stad op 3 verlichtingslagen: de basisverlichting van straten en wijken, structurerende verlichting en sfeerverlichting. Deze gelaagde aanpak zorgt voor een harmonieus, veilig en sfeervol totaalbeeld dat Antwerpen 's nachts verlicht.
Waarom dit project?
Het Lichtplan Antwerpen verbetert de nachtelijke kwaliteit van de stad op een energiebewuste en duurzame manier. Om de unieke beleving van het nachtelijke straatbeeld te realiseren zet de stad in op 100 procent ledverlichting tegen 2030. Hiermee wil de stad de CO2-uitstoot verminderen en energie besparen.
De stad zet in op de een-op-eenvervanging van haar verlichting én grijpt deze opportuniteit aan om overal de bestaande verlichting te optimaliseren.
Wat gebeurt er?
Stad Antwerpen zet voor haar openbare verlichting meer dan 62.000 lichtpunten in op haar hele grondgebied. Om die binnen een gestructureerde visie te verduurzamen en te beheren maakte het Studiebureau Stramien/Antico in 2012 het Algemeen Lichtplan op voor de stad. Dit Lichtplan geeft praktische richtlijnen aan ontwerpers om Antwerpen in de spotlights te plaatsen. Bij de aanleg en heraanleg van openbaar domein wordt steeds rekening gehouden met de aanbevelingen uit het plan.
De combinatie van 3 verlichtingslagen (basisverlichting, structurerende verlichting en sfeerverlichting) uit het Lichtplan laat het straatbeeld 's avonds opleven en speelt in op het specifieke karakter en de functie van bepaalde straten, pleinen of wijken.
Basisverlichting
Straten en wijken krijgen een zachte, uitnodigende basisverlichting, alleen daar waar het noodzakelijk is. In de binnenstad wordt er koel wit licht gebruikt en in de woonwijken buiten het centrum warmer licht. De lichtbronnen worden lager gepositioneerd op maat van de gebruikers.
Naast de nieuwe en efficiënte ledverlichting kan de verlichting ook gedimd worden, wat een belangrijke energiebesparing oplevert. Dit gebeurt tussen 23 en 5 uur. Zo zijn er 50% minder energiekosten en zijn er positieve ecologische effecten, omdat er minder tot geen lichtvervuiling is. Lees hier de veelgestelde vragen na.
LUCID
Structurerende verlichting
Het is belangrijk dat de stad een veilige plek is. Als je vanuit de rustige woonwijken op de grote verkeersassen terechtkomt, word je door de verlichting onbewust attent gemaakt op de drukkere verkeerssituatie. Hogere lichtniveaus en lichtpunthoogtes, koelere lichtkleuren en herkenbare lichtarmaturen helpen de gebruiker om zich vlot te oriënteren en de stad leesbaarder te maken. Ook op de fietsassen wordt voldoende verlichting voorzien om veilige fietsroutes te creëren.
LUCID
Sfeerverlichting
De stad en de districten hebben heel wat bijzondere plekken waar monumenten, publieke ruimte en stadszichten extra aandacht verdienen. De juiste verlichting zet de eigenheid van de plek in de kijker. Zo krijgt de nachtelijke identiteit van Antwerpen er extra sfeerverlichting bij.
Hof van Veltwijck (Ekeren) * Locaties zoals het 450 jaar oude kasteel Veltwijck vereisen maatwerk. Erfgoed in en rond de stad heeft nood aan een aangepaste lichtuitvoering die bij de omgeving past. Ook het lichtontwerp van het park rondom het kasteel kreeg een respectvolle uitvoering met moderne technologie die voldoet aan alle eisen. Voor de lantaarns met historisch karakter zochten de stadsdiensten naar een verlichtingsoplossing waarbij de oude materialen hergebruikt werden. Zo blijft de originele sfeer en uitstraling behouden met een forse energiebesparing door slimme communicatietechnologie.
|
LUCID
Hof van Roosendael (Merksem) * Binnen het actieplan ‘100% led 2030’ wordt het volledige verlichtingspatrimonium binnen de verschillende wijken vernieuwd. In de wijk Oud-Merksem ligt het geklasseerde poortgebouw van het Roosendaelhof. De nieuwe ledlampen in de bestaande spots zorgen hier voor een lager energieverbruik en zet het waardevolle patrimonium van Merksem terug in de schijnwerpers.
|
LUCID
Havenkranen (Rijnkaai, Antwerpen) * De grootste en meest indrukwekkende collectiestukken van het MAS ontdek je aan de Scheldekaaien. Daar kan je 15 reusachtige havenkranen bewonderen. In kader van het Lichtplan Antwerpen werd beslist om 10 van deze historische kranen uit te lichten. Wie er bij valavond passeert, ervaart een aantrekkelijke plek en wordt uitgenodigd om een wandeling langs de kaaien te maken.
|
LUCID
Cruiseterminal (Steenplein, Antwerpen) * De cruiseterminal is uitgevoerd met een functionele verlichting die met een subtiel binnenbuiten-effect ook als architecturale verlichting werkt. Met een zachte, mooi weggewerkte verlichting krijgt de bezoeker een warm welkom. Het licht heeft een dubbele belevingswaarde door zijn reflectie in het Scheldewater. Als Stad aan de Stroom wil Antwerpen met het Lichtplan de relatie tussen water en stad versterken, zodat het een bijzondere attractie wordt voor bewoners en bezoekers.
|
LUCID
Het Steen (Steenplein, Antwerpen) * Met de nieuwe gevelverlichting voor Het Steen kreeg de nachtelijke skyline van Antwerpen er in 2023 een nieuwe landmark bij. De sfeervolle verlichting werd helemaal op maat uitgetekend, waarbij zowel de historische gedeeltes als de nieuwe aanbouw een eigen passende sfeer kregen. Het Steen omvat een deel van de oudste omwalling van Antwerpen en is het resultaat van eeuwen bouwen en verbouwen. Daardoor heeft de burcht een donkere basis en lichtere kleuren naar boven toe. Die kleurschakeringen worden in het lichtontwerp met verschillende tinten wit licht benadrukt. De historische burcht is verder met een tegenlicht-effect verlicht, waardoor het geheel subtiel omlijnd is. Een lichtprojectie wekt de verdwenen burchtwal dan weer tot leven. De 19de-eeuwse binnenplaats kreeg een warmere accentverlichting, die de architecturale details versterkt.
|
LUCID
Stadhuis en omgeving (Grote Markt, Antwerpen) * Ter gelegenheid van de 450ste verjaardag van het stadhuis werd in 2015 de nieuwe verlichting van het stadhuis, Grote Markt en de omliggende straten in gebruik genomen. Deze verlichting was het eerste, grote project uit het Lichtplan van Antwerpen en een primeur op vlak van publieke verlichting in combinatie met innovatieve ledverlichting en lichtdesign. De verlichting van het stadhuis en zijn omgeving versterkt de historische en hedendaagse stad en nodigt mensen uit om de publieke ruimte te bezoeken en er te vertoeven.
|
ELISABETH VERWAEST
Onze-Lieve-Vrouwekathedraal (Handschoenmarkt, Antwerpen) * Op de 500ste verjaardag van de Onze-Lieve-Vrouwetoren werd in 2018 de nieuwe verlichting van de kathedraal feestelijk onthuld. Een geslaagde investering, waarbij de architecturale rijkdom van het gebouw wordt benadrukt. Het lichtontwerp plaatst het majestueuze karakter van de toren in de kijker en bespaart ook nog eens energie door het gebruik van ledverlichting. Er is gekozen voor tinten van wit licht, dat de schoonheid van dit historische juweel helemaal tot haar recht laat komen. De kathedraal neemt zo haar rol op als iconische landmark in het nachtbeeld.
|
LUCID
Carolus Borromeuskerk (Hendrik Concienceplein, Antwerpen) * Het Hendrik Conscienceplein staat symbool voor de architecturale en intellectuele rijkdom van stad Antwerpen, met de aanwezigheid van de Carolus Borromeuskerk en de erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience. De verlichting toont daarbij veel respect voor de schoonheid van deze site. Om de monumenten tot hun recht te laten komen werd de gehele lichtinstallatie discreet opgesteld. Zo accentueren licht- en schaduwtoetsen de structuur van dit historisch gebouw.
|
LUCID
Chinatown (Van Wesenbekestraat, Antwerpen) * De Van Wesenbekestraat is het epicentrum van Chinatown in Antwerpen. Dit kan je niet missen dankzij de originele Chinese pagodepoort en de 2 leeuwenbeelden aan beide kanten van de straat. De kleurrijke verlichting komt het levendig karakter van de stationsomgeving ten goede en moet een aantrekkelijke doorsteek creëren van het Koningin Astridplein naar het De Coninckplein. Ze benadrukt de sfeer en het unieke karakter van de levendige buurt.
|
Victoriano Moreno
Opera (Frankrijklei, Antwerpen) * Na de heraanleg van de Rooseveltplaats en het Operaplein wordt met het Lichtplan voor de Vlaamse Opera en Hotel Wagner de kers op de taart gezet. In het ontwerp wordt een zachte lichtsluier op de gevel gelegd. In een tweede laag voorziet de
ontwerper spots op de gevel die een aantal goed gekozen details en verticale elementen verlichten. Een derde laag zet in op diepte en dramatiek door de loggia en verschillende raamkozijnen te laten oplichten. Een aantal scherp omlijnde theaterspots, gericht op de trappen naar het plein, nodigen de bezoeker uit om een blik te werpen op het prachtige gebouw. Het uiteindelijke doel van het Lichtplan voor deze monumenten is om het nachtbeeld van de hele omgeving onderling af te stemmen en een passende lichthiërarchie op te bouwen.
|
LUCID
Centraal Station en omgeving (Koningin Astridplein, Antwerpen) * In 2023 werd de nieuwe architecturale verlichting voor het station Antwerpen-Centraal ontstoken. Ook de ingang van de Zoo van Antwerpen en de Koningin Elisabethzaal werden in de schijnwerpers gezet. De verlichting van dit monumentale gebouw zet de belangrijkste toegangspoort van Antwerpen
in de kijker zodra de zon ondergaat en verbetert het nachtbeeld van zijn omgeving. Op straatniveau ligt de nadruk op het creëren van herkenbaarheid en veiligheid voor de verschillende gebruikers. Een zachte lichtsluier op de gevels zorgt voor een rijke en aangename sfeer in de ruime omgeving. Met lichtpunten op de gevels komen de gebouwen tot
leven. Deze verlichting kreeg in Dubai op de Middle East Awards de prijs ‘Internationaal project van het jaar’.
|
LUCID
Sint-Fredeganduskerk (Lakborslei, Deurne) * De Sint-Fredeganduskerk is het oudste monument van district Deurne. Het uitlichten van deze kerk kadert in het Lichtplan van stad Antwerpen en het duurzaam en kwalitatief uitlichten van de districtskernen. Een zachte lichtsluier verlicht de kerk vanop een afstand en zorgt voor een warme tint die de rode baksteen benadrukt en tot zijn recht laat komen. Op het dak zijn lichtbalken voorzien in
een koelere kleur. De spitse toren is nu van ver, zelfs vanop de Singel, te bewonderen.
|
LUCID
Moorkensplein (Borgerhout) * Met de heraanleg van het Moorkensplein in 2018 werd ook het lichtontwerp voor het gerenoveerde districtshuis een belangrijke blikvanger. Langs
alle zijden schijnt er een zachte gloed op het monumentale districtshuis. Daarnaast worden de talrijke artistieke details op het gebouw uitgelicht, zoals de vele nissen, beelden en leeuwenkoppen. De armaturen op het gebouw zijn zo geplaatst dat ze niet of nauwelijks opvallen. Ook het plein en de omliggende straten kregen nieuwe sfeervolle verlichting.
|
LUCID
Zuidpark (Vlaamsekaai en Waalsekaai, Antwerpen) * Het nieuwe Zuidpark op de gedempte Zuiderdokken groeide uit tot een groene ontmoetingsruimte van 7 hectare. Het park vormt een typisch voorbeeld van hoe licht een integraal deel uitmaakt van elk stadsontwikkelingsproject. Het ontwerp werd uitgevoerd in de geest van het Lichtplan, waarbij functionele verlichting en sfeerverlichting elkaar naadloos aanvullen om een veilige en aangename nachtelijke beleving te garanderen. Met de stralende kathedraal op de achtergrond komen de 3 lagen vanuit het Lichtplan (basisverlichting, structurerende verlichting en sfeerverlichting) harmonieus samen.
|
LUCID
Koninklijk Museum van Schone Kunsten Antwerpen (Leopold De Waelplaats, Antwerpen) * Daglicht, indirect licht en kunstlicht: overal in en rond het Museum voor Schone Kunsten speelt licht een belangrijke rol. Na een grondige renovatie van het monumentale museumgebouw kregen ook de tuinen en de gevels van het KMSKA nieuwe verlichting. De Leopold de Waelplaats sluit hier naadloos op aan. Het plein is de eerste locatie waar een eigen ontworpen rondstraler is geplaatst. Het nieuwe lichtarmatuur is een moderne interpretatie van een klassieke historische kandelaar.
|
LUCID
Hollandse Synagoge (Bouwmeestersstraat, Antwerpen) * Het lichtontwerp voor de Hollandse Synagoge vertrekt van de aanwezige architectuur en vertaalt de symboliek in lichteffecten. Bovenop de basisverlichting worden lichtaccenten aangebracht op een aantal elementen, zodat het gebouw ook ‘s avonds schittert op het Antwerpse Zuid. De blauw geschilderde hemel aan de binnenzijde van het roosraam wordt met een aangepaste kleur
benadrukt. Achter het roosraam is een nachtlicht geplaatst om een signaal van aanwezigheid te geven. De 10 geboden boven de ingang worden ook discreet aangelicht. In het portaal komt
een zachte gloed en met een zevenhoekig lichtarmatuur wordt de ruimte voltooid. In de
zijbeuken worden de dagkanten van de glasramen subtiel verlicht. Tenslotte worden er accenten gelegd op de torens en de koepels, wat de synagoge herkenbaar maakt in het donker.
|
LUCID
Dageraadplaats (Antwerpen) * De Dageraadplaats is een levendig plein in de Antwerpse wijk Zurenborg waar bewoners elkaar ontmoeten. Het plein wordt gekenmerkt door zijn unieke sfeer, gezellige terrassen, een kleurrijk speelterrein en een sterrenhemel. Duizend kleine
ledlichtjes vormen er op 12 meter hoogte een levensechte sterrenhemel. Wie goed kijkt ziet de Kleine Beer, Grote Beer, de Poolster en andere sterrenbeelden. De sterrenhemel ademt niet alleen een bijzondere sfeer uit, maar zorgt ook voor extra verlichting op het plein.
|
LUCID
Tramplein (Berchem) * Een lichtkunstwerk verlicht ’s avonds en ’s nachts de 3 middelste bogen van de spoorbrug op het Tramplein in regenboogkleuren. Dit kunstwerk bevindt zich tegenover het Roze Huis, het kloppend hart van de LGBTQIA+ gemeenschap in Antwerpen. Met de verwijzing naar de symbolische regenboogvlag kiest stad Antwerpen voor een monument waarbij de brug en de regenboog symbool staan voor verbondenheid in verscheidenheid. Daarnaast wordt een saaie onderdoorgang dankzij de juiste verlichting een kleurrijke aantrekkingspool die veilig en toegankelijk is voor bezoekers en gebruikers.
|
LUCID
Centrum Hoboken * Het lichtontwerp voor het Gravenhof is onderdeel van het volledige Lichtplan voor Hoboken Centrum. Naast het Gravenhof is ook het Broydenborgkasteel, de Onze-Lieve-Vrouw-Geboortekerk en de heraangelegde Kioskplaats nieuw uitgelicht. Met de architecturale verlichting wordt het hart van district Hoboken meer in de kijker gezet. Het lichtontwerp van Gravenhof, een jeugd- en cultuurcentrum, volgt de verschillende
onderdelen van het gebouw. Het hoofdgebouw krijgt een klassieke onderdompeling in warm
wit licht. Zo komt de opbouw van rode baksteen met witte speksteenbanden mooi tot zijn recht. Enkel het dak van de toren wordt met kouder licht belicht om de leienstructuur te benadrukken. Het licht op de evenementenzaal benadrukt haar rode kleur, die de wereld van het theater oproept. Door de rode kleur lijkt deze zaal los te staan van het hoofdgebouw als je ze bekijkt vanuit het park.
|
LUCID
De Bist (Wilrijk) * De Bist vormt al eeuwenlang het levendige centrum van Wilrijk. De heraanleg van de Bist had als ambitie om het vroegere parkeerterrein om te vormen tot een bruisende ontmoetingsplaats waar verschillende functies hun plaats krijgen. In het huidig lichtontwerp werd de verlichting in een nieuw jasje gestoken, waardoor het districtshuis
een nieuwe uitstraling kreeg. Het districtshuis was al grotendeels met ledverlichting uitgevoerd. Recent werd besloten om ook de resterende grondspots te vernieuwen in ledverlichting.
|
LUCID
Fort Lillo (Havenmarkt, Lillo) * Met het Masterplan Lillo wil de stad het landschap, de beleving en de cultuurhistorie van het fort verbeteren voor bewoners en bezoekers. Hiervoor wordt het Fort Lillo hersteld volgens het historisch plan uit 1815. De nachtelijke beleving wordt ook versterkt door architecturale verlichting te voorzien op de kenmerkende monumenten. Zo zullen het oud gemeentehuis, het oorlogsmonument, de Sint-Benedictuskerk en het kruidmagazijn discreet worden aangestraald.
|
LUCID
De realisatie van het Lichtplan is een samenwerking tussen de stad en Fluvius, die als netbeheerder verantwoordelijk is voor de openbare verlichting.
Welkom!
Deze website maakt gebruik van cookies. Dat zijn kleine tekstbestanden die websites op je computer of mobiele toestel opslaan. Ze worden gebruikt om websites beter te laten functioneren, om de gebruikerservaring te verbeteren en/of om gericht advertenties te tonen.
Wanneer u onze website gebruikt, plaatsen wij de cookies die u terugvindt onder de tab 'cookie-instellingen' in de footer. Wilt u genieten van een optimale ervaring? Dan kan u best alle cookies inschakelen.
U kan uw persoonlijke voorkeuren instellen en zo bepalen welke informatie u met stad Antwerpen deelt. Houd er rekening mee dat bepaalde media enkel beschikbaar zijn indien u de cookies ervan aanvaardt. Deze website bewaart de door u ingestelde cookievoorkeuren. U kan ze altijd opnieuw aanpassen via 'cookie-instellingen' in de footer. Meer weten? Check de info over cookies in onze privacy- en gebruiksvoorwaarden.
