Waarom dit project?
Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO, World Health Organisation) is luchtvervuiling het grootste milieugezondheidsrisico in Europa. De WHO-advieswaarden voor luchtkwaliteit worden nog op veel plaatsen overschreden, waardoor een groot deel van de Europese bevolking wordt blootgesteld aan luchtvervuiling. Om de luchtkwaliteit verder te verbeteren zijn acties nodig op alle beleidsniveaus, van Europees tot lokaal. Vaak hebben lokale besturen echter niet voldoende informatie om de juiste beslissingen te kunnen nemen. Hoewel er in Europa en Vlaanderen al verschillende initiatieven bestaan om de luchtkwaliteit te meten of te berekenen via modellen, zijn deze data vaak niet voldoende fijnmazig of betrouwbaar en zijn ze niet op elkaar afgestemd. Ook ontbreken instrumenten om de data te analyseren om zo een wetenschappelijk onderbouwd lucht- en mobiliteitsbeleid te kunnen voeren.
Wat gebeurt er?
Dit project, dat wordt gecoördineerd door de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM), wil de lokale overheden meer inzicht geven in welke data ze kunnen gebruiken om de luchtkwaliteit te beoordelen en welke maatregelen ze kunnen nemen om de luchtkwaliteit lokaal te verbeteren. Daarvoor worden enkele instrumenten ontwikkeld:
- een screeningstool waarmee steden en gemeenten onder meer locaties met een slechte luchtkwaliteit (hotspots), en de bronnen die bijdragen tot lokale luchtverontreiniging kunnen bepalen;
- een scenariotool waarmee lokale besturen de impact kunnen berekenen van verschillende maatregelen op de luchtkwaliteit (bv. een autoluwe straat).
Deze instrumenten moeten lokale besturen helpen om maatregelen uit te werken om de lokale luchtkwaliteit te verbeteren. De deelnemende steden Antwerpen, Gent en Brugge testen deze in de loop van het project uit in de praktijk. Om te zorgen voor een goede Europese afstemming nemen ook partners uit Nederland en Kroatië deel aan het project.
De CityTRAQ-instrumenten bouwen voort op SamenVoorZuivereLucht.eu. Deze website inspireert lokale besturen, organisaties en burgers om zelf luchtkwaliteit te meten, en om maatregelen te nemen voor een betere luchtkwaliteit. De website werd ontwikkeld in het kader van het Europese project Zuivere Lucht (2018-2021), waarin stad Antwerpen samenwerkte met de Vlaamse Milieumaatschappij en andere Vlaamse en Nederlandse partners.
Alle informatie over het project zal worden gebundeld op de website: www.life-citytraq.eu.
Antwerpse projecten
Stad Antwerpen zal in het CityTRAQ project werken rond logistiek en zwaar verkeer. Samen met de VMM zet de stad verkeerstellingen van vrachtverkeer en luchtkwaliteitsmetingen in lokale hotspots en schoolomgevingen op. Ook scholen worden hierbij betrokken.
Op die manier brengen we de impact van het invoeren van slimme routes voor vrachtwagens op de luchtkwaliteit in kaart, en kunnen verschillende pistes voor de emissievrije belevering van het stadscentrum worden onderzocht.
Wie werkt eraan mee?
LIFE CityTRAQ wordt uitgevoerd in opdracht van de Europese Commissie binnen het LIFE-programma onder leiding van de VMM. Dit project loopt van 01/09/2022 tot 31/08/2026 en telt zes partners.
1. Vlaamse Milieumaatschappij
2. Stad Antwerpen
3. Stad Brugge
4. Stad Gent
5. Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) - Nederland
6. Državni Hidrometeorološki Zavod (DHMZ) – Kroatië