De transformatie van de bestaande stad helpt om de stad te vernieuwen en groener te maken, waardoor de stad veerkrachtiger wordt. Waar mogelijk gaat dit samen met het verminderen van verharding, bijvoorbeeld door bestrating te verwijderen en ruimte te maken voor groen. Dit is goed voor zowel nieuwe als bestaande woningen en gebeurt altijd met respect voor de unieke kenmerken van elke buurt, zoals de straat, de wijk en de omgeving.

De Transformatieleidraad beschrijft een dialoogmodel, dat de basis is van het proces dat uiteindelijk leidt tot een geïntegreerd advies van de omgevingsambtenaar en de uiteindelijke beslissing over vergunningen. Dit helpt om het vergunningstraject soepel en duidelijk te laten verlopen en begint met een constructieve voorbereiding.

Om ervoor te zorgen dat transformatieprojecten bijdragen aan de leefbaarheid van de stad, wordt de locatie op twee manieren beoordeeld: via een morfologische toetsing en een thematische toetsing.

De morfologische toetsing kijkt naar het transformatiepotentieel op basis van bouwlagen en volumes. Dit geeft een strategie voor bouwblokken, zowel voor de randen als voor het binnengebied. De focus ligt eerst op de randen van het bouwblok. Hoe dicht die bebouwd kunnen worden, hangt af van de locatie in de stad, de grootte van de openbare ruimte, de grootte van het bouwblok, de ruimtelijke en functionele capaciteit, hoe bereikbaar het bouwblok is en de leefbaarheid van de omgeving.

Waar het binnengebied klein is, wordt een gedeelde groene ruimte voor bewoners gecreëerd. Als het bouwblok groot genoeg is, kan er een nieuwe openbare ruimte worden gemaakt voor de omgeving. Deze ruimte moet minimaal 1.500 m² zijn. Als het bouwblok hier niet aan voldoet, blijft de bestaande situatie behouden, of er wordt ruimte gemaakt voor bedrijvigheid, voorzieningen of groen.

De thematische toetsing beoordeelt de kwaliteit van de omgeving in drie categorieën: strategische kenmerken, leefkwaliteit en functionele invulling.