Het bekendste huis van ’t stad was toe aan een grondige restauratie.

Het stadhuis is na de restauratie een open huis en een icoon van waardevol onroerend erfgoed op de Grote Markt. Het is een duurzaam gebouw waarin een politiek beleid vormgegeven wordt.

Elvire Van Ooteghem

 

Waarom dit project?

Het stadhuis was aan restauratie en renovatie toe. Anders dreigde het onherstelbare schade op te lopen. De waardevolle schilderijen waren in slechte staat, het goudleerbehang in het kabinet van de burgemeester kwam los en het gebouw voldeed niet meer aan de comforteisen van vandaag.

Wat is er gebeurd?

Het stadhuis  heeft nog steeds zijn oorspronkelijke functie. Het gebouw is het kloppende hart van de Antwerpse politiek waar alle schepenen en politieke medewerkers thuis zijn. Het stadhuis is opnieuw open voor Antwerpenaars en bezoekers.

Open Huis

Na de restauratie is de gelijkvloerse verdieping gedeeltelijk toegankelijk voor het publiek. De grote poorten worden letterlijk weer open gezet. De centrale inkomhal, die zich voordien aan de zijde van de Suikerrui bevond, is verplaatst naar de Grote Markt. Door het geheel van gangen en kamertjes op het gelijkvloers terug open te werken, ontstond bovendien een centrale foyer.

‘Verlicht Verdiep’ op de tweede verdieping

Op de tweede verdieping vonden de meest ingrijpende wijzigingen plaats. 

Meerdere kabinetten die zich momenteel niet in het stadhuis bevonden, hebben na de restauratie een plaats gekregen op de eerste of tweede verdieping. Deze tweede verdieping is door het ontwerpteam omgedoopt tot ’t Verlicht Verdiep. Aan weerszijden van de centrale koepel zijn nieuwe, dubbelhoge ruimtes opgetrokken die ruimtelijk verwijzen naar de gemeenschappelijke zones op de eerste verdieping en ’t Schoon Verdiep. Dankzij deze dubbelhoge ruimtes valt er zeer veel daglicht binnen en worden de omliggende daken en de campanile toren weer zichtbaar. De ruimte tussen de beschermende koepel en de historische glas-in-loodkoepel verkleint waardoor de historische gevels, hun kroonlijsten en de toren weer volledig zichtbaar zijn.

Frederik Beyens

 

Behoud erfgoedwaarde

’t Schoon Verdiep is in ere hersteld. Ook de buitengevel is gerestaureerd. Hiervoor heeft het ontwerpteam zich gebaseerd op een gravure uit 1565 waarin het oorspronkelijke kleurenpalet duidelijk te zien is. Het behoud van de erfgoedwaarde stond bij deze ingrepen op de eerste plaats.

Frederik Beyens

 

Duurzaam gebouw

Om het stadhuis klaar te maken voor de toekomst, trok de stad resoluut de duurzaamheidskaart. Hierbij werd gekozen voor BREEAM (Building Research Establishment Environmental Assessment Method), een methode om de duurzaamheid van het gebouw te meten en te verbeteren. Dit is een hele uitdaging voor een monumentaal gebouw zoals het stadhuis, maar de methode laat toe om door allerlei ingrepen, die rekening houden met de erfgoedwaarde van het gebouw, heel goed te scoren op vlak van duurzaamheid.

Ook voor de buitenverlichting van het stadhuis werd in 2015 al voor een duurzame aanpak gekozen. In lijn met het Lichtplan van de stad werden het stadhuis en de Grote Markt als eerste uitgerust met LED-licht. Dit levert een energiebesparing op van ongeveer 50 procent, ook de levensduur van de lampen is langer waardoor er minder lampen vervangen moeten worden. De verlichtingsarmaturen vallen bovendien veel minder op, waardoor de uitstraling van de gevels behouden blijft. 

<>

 

Wie werkt eraan mee?

Via de Open Oproepprocedure van de Vlaams Bouwmeester schreef de stad een wedstrijd uit voor een restauratieconcept. Ontwerpteam ‘Huis van de Stad’ (HUB architecten, restauratiearchitecten Origin Architecture & Engineering, Bureau Bouwtechniek, Daidalos Peutz, RCR, BAS en FPC) kwam als winnaar uit de bus.

Aannemersgroep THV Monument Vandekerckhove nv – Monument Goedleven nv – Altritempi nv werd aangesteld om de werken aan het historische gebouw uit te voeren.

Meer info

Naar aanleiding van de geplande restauratiewerken werd er voor het stadhuis een beheersplan opgesteld. Het stadhuis is immers beschermd als monument en behoort tot het Unesco Werelderfgoed.
Het beheersplan van het stadhuis omvat een visie en doelstellingen voor het beheer en de ontwikkeling van het monument in zijn omgeving. De erfgoedwaarde van het gebouw staat hierbij centraal. De stad kiest ervoor om de elementen met erfgoedwaarde zowel aan de binnen- als buitenzijde maximaal te behouden. Om te voldoen aan de hedendaagse normen en verwachtingen komen er verbeteringen op het vlak van duurzaamheid, toegankelijkheid voor het publiek, veiligheid en technieken.

Lees alles over de grote renovatie- en restauratiewerken en de toekomst van het stadhuis in dit uitgebreid achtergrondartikel.