Het Antwerpse bedrijventerrein van morgen

LaboXX_Werk was het onderzoek van de stad Antwerpen naar hoe we bedrijventerreinen efficiënter kunnen benutten en hoe we bedrijven kunnen verweven in het woonweefsel. Drie ontwerpteams (BUUR - WES – Connect & Transform – Architecture 00, Maat ontwerpers – IDEA Consult – LDR, Plusoffice - ArcK) dachten na over hoe de stedelijke economie een plaats kan krijgen in de stad van morgen. Ze ontwikkelden een resem instrumenten die de stad kan inzetten om een beter ruimtelijk beleid uit te stippelen.

Waarom dit project?

De ruimte voor bedrijven in Antwerpen staat onder druk. Uit een studie van Arcadis en Buck Consulting bleek een nood aan 26 hectaren bijkomende ruimte voor bedrijven in Antwerpen. Die ruimte is er echter niet. Om deze uitdaging het hoofd te bieden, onderzocht de stad mogelijke oplossingen door enerzijds de bestaande bedrijventerreinen intensiever te gebruiken en anderzijds de ruimte voor bedrijven in het woonweefsel te behouden.

Wat gebeurt er?

Op de twee onderzoeksvragen: “Hoe bestaande bedrijfsterreinen  intensiever te gebruiken?” en “Hoe ruimte voor bedrijven in het stedelijke weefsel te behouden?” werden vier onderzoeksteams ingezet in opdracht van de stad Antwerpen en de overheidsdienst Ruimte Vlaanderen:

• BUUR met WES,
• Connect&Transform en 00 architecture,
• Maatontwerpers met IDEA consult en LDR en Plusoffice met ArcK.

Op basis van het onderzoek door de drie teams en vele discussies met andere overheden, experten en ontwikkelaars, werd dit onderzoek gebald in drie opdrachten voor de overheid:

• Verweven is een uitgangspunt. Dit wil zeggen dat bedrijven zo veel mogelijk gemixt moeten worden met andere functies zoals wonen of recreatie. De bedrijven die kunnen verweven moeten zo veel mogelijk gestimuleerd worden. Daarbij moeten we zorgen dat de regelgeving geen struikelblok is en dat verwevenheid in de eigen planprocessen ook een uitgangspunt is. 
• Vrijwaren van de ruimte op bedrijventerreinen, nu en in de toekomst. Enkel bedrijven die omwille van hun activiteit, hun grootte of hun mobiliteitsprofiel niet verweefbaar zijn, moeten hun plaats op een bedrijventerrein vinden. Deze bestaande bedrijvengebouwen en -terreinen moeten intensiever gebruikt worden. Verder neemt, met het oog op de toekomst, de nood aan een duurzaam beheer van de bedrijventerreinen toe.
• Aandacht voor de verhouding van een bedrijf met het gebouw. Om bedrijven te houden en aan te trekken ten slotte, moet niet enkel de fysieke ruimte beschikbaar zijn. De studie toont aan dat de relatie met de buurt en de verbindingen tussen bedrijven onderling en tussen bedrijven en instellingen zoals scholen moet verbeterd worden.

Wie werkt er aan mee?

Het onderzoek werd in opdracht van de stad Antwerpen opgestart. De stad nam voor dit specifiek onderzoek 3 onderzoeksteam onder de arm. De drie ontwerpteams rond BUUR, Maat en Plusoffice benaderden het gebied en de opdracht elk vanuit een eigen invalshoek. Het debat hierrond wordt verder gevoerd en gevoed vanuit de verschillende voorstellen van de  drie ontwerpteams.