Waarom deze werksessie?
De stad Antwerpen zet haar Klimaatplan 2030 in de steigers.
Tijdens verschillende themagebonden werksessies denkt de stad samen met burgers en experten na over concrete maatregelen om de klimaatverandering te beperken, en hoe Antwerpen zich kan voorbereiden op de klimaatverandering zoals hitte, droogte en wateroverlast.
Tijdens de sessie van 7 februari werkten we verder aan dit Klimaatplan en bekeken experten hoe iedereen kan worden meegenomen.
Verloop
In deze werksessie kwam een kleine groep van experten en ervaringsdeskundigen samen om de voorlopige doelstellingen en maatregelen verder uit te diepen. Vele Antwerpenaren hebben onvoldoende middelen om hun woning te isoleren, hebben moeilijk toegang tot koele plekken tijdens warme dagen, een gebrek aan groen in de buurt of weten niet hoe aan te sluiten op groene energie. Samen bekeken experten hoe elke Antwerpenaar ondersteund kan worden op weg naar een klimaatrobuuste stad.
Het sociaal inclusief Klimaatplan
De inhoud van het Klimaatplan moet voor elke Antwerpenaar haalbaar zijn. Daarom bekeken experten in deze sessie de sociale inclusie. Wat zijn mogelijke drempels en hoe pakken we die aan? Aan de hand van vorige werksessies werden enkele risico’s en drempels voor inclusie in kaart gebracht zoals: het investeren in privé-domein, het verschil in groenbeleving, verschillende tegenstrijdige adviezen krijgen, voorfinancieren van premies,..
We moeten in gesprek gaan en overtuigen.
Het weten dat bepaalde premies bestaan is al een eerste drempel die en moet overwinnen. Sommige Antwerpenaren vinden niet meteen de weg naar de hulpmiddelen die de stad nu al aanbiedt of krijgen onvoldoende informatie over bepaalde maatregelen. Wat kost het? Wat brengt het op? Hoe begin ik eraan? De bestaande financiële ondersteuning kan nog meer op maat van de minder kapitaalkrachtige doelgroep.
Bovendien vraagt deze doelgroep om een doorgedreven ontzorging. Kleine stappen kunnen een grote impact hebben, en daarom voelen de deelnemers ook de noodzaak om drempels te verlagen om zo elke Antwerpenaar te bereiken. Hoe kan de stad (nog) beter de weg wijzen?
Met prefinanciering kunnen we bepaalde groepen wel bereiken maar er moet wel voldoende begeleiding zijn om bepaalde keuzes te maken.
Experten stellen ook vast dat net in die wijken die momenteel het meest getroffen worden door de gevolgen van klimaatverandering zoals wateroverlast of hittestress, gemiddeld meer bewoond worden door minder kapitaalkrachtige Antwerpenaren. Enerzijds is het positief om op deze wijken te focussen om het openbaar domein aan te pakken. Hierbij is het belangrijk rekening te houden met verschillende culturen en gewoontes in verband met het gebruik van de openbare ruimte. Anderzijds bestaat het risico dat deze doelgroep op termijn wordt verdrongen uit wijken waar grondig in geïnvesteerd wordt. Hier moet men bewust van zijn en in de mate van het mogelijke oplossingen voor formuleren.
Woonbeleid en klimaatbeleid gaan hand in hand
Tijdens de werksessie wordt het duidelijk: er onstaat een verband tussen wonen en klimaat. Er is nood aan een overzicht van de status van energetische- en woonkwaliteit van huizen.
De basiskost voor energetische renovatie wordt vaak onderschat en heel wat premies werken met investering of voorfinanciering. Dit zorgt voor sommige Antwerpenaren opnieuw voor een drempel. Er mist momenteel ook nog een duidelijk beeld welke maatregelen waarop ingrijpen en dat kan bewoners ook helpen begrijpen waarom bepaalde maatregelen verplicht zijn of niet.
Daarnaast is het grote verschil tussen huurder en eigenaar een belangrijk punt dat wordt aangehaald, als men kijkt naar maatregelen op privé-domein. Ook hier is een specifieke aanpak voor nodig. Als men vertrekt vanuit de drempels, wordt het duidelijk dat er mogelijkheden liggen om naar nieuwe tools te kijken. Systemen die zich misschien niet richten op totaalrenovaties, maar op stap-voor-stap verbouwingen.
Te nemen stappen
Verschillende maatregelen hebben een langtermijn visie, maar volgens experten is het belangrijk om ook op korte termijn te kijken. Wat zijn de quick wins? Die zijn dus ook noodzakelijk als we alle Antwerpenaren mee willen krijgen in het grotere verhaal.
Het is duidelijk dat er meer moet worden ingezet op geïntegreerd advies, aangepaste instrumenten en nieuwe financieringsmodellen. Bewoners naar de juiste plek doorverwijzen en kijken naar het grotere plaatje. Er zou net zoals een klimaatreflex ook een sociale reflex moeten zijn die alle maatregelen aftoetst.
Wil je mensen bereiken? Ga naar de mensen toe, verlaag de drempel om te investeren in maatregelen zoals groenslingers of geveltuinen.
Alle input van deze workshop wordt verzameld en mee opgenomen bij de opmaak van het nieuwe Klimaatplan 2030. Heeft u nog goede ideeën of wilt u graag meer informatie? Dan kan u een mailtje sturen naar klimaatplan@antwerpen.be