Wie mag van jou mee in de eregalerij der erfgoedparels van stad Antwerpen? Wordt het Campus Opera of Hotel Dumont? Of ben je meer fan van De Living – kasteel Boekenberg, Kunstenaarswoning Jespers of Het Archief? Stem tot en met 15 september jouw favoriet naar de overwinning en maak zelf kans op een overnachting in een Antwerps monument.
Antwerpen telt tal van historische panden waar de stad trots op is. Elk van deze gebouwen vertegenwoordigt een stukje stedelijk verleden. Dankzij inspirerende herbestemmingen en restauraties maken ze ook deel uit van de toekomst van de stad. Om deze initiatieven te belonen, reikt stad Antwerpen tweejaarlijks de monumentenprijs ‘Het Erfgoedjuweel’ uit.
In 2023 mochten de panden Graaf Van Egmontstraat 56 en Paardenmarktsite UAntwerpen zich gelukkig prijzen. Dit jaar strijden er weer vijf finalisten om de titel. Zij werden geselecteerd door een vakjury.
Lucid
Dit zijn de vijf finalisten van 2025:
Verscholen in de Geefsstraat staat een uniek gebouw: het voormalige Provinciaal Archiefdepot, ontworpen in 1850 - 1851 door Théodore Lebens. De vormgeving van het pand was traditioneel, maar de materiaalkeuze was revolutionair. Met het oog op brandveiligheid werd het gebouw opgetrokken met een gietijzeren binnenskelet. Het interieur bleef goed bewaard maar de gevel was toe aan renovatie. Die werd met veel oog voor detail gerenoveerd en schittert weer in zijn oorspronkelijke glorie. Tot 1980 deed het gebouw dienst als archief. Sinds 2022 is er een wijnbar op de verdiepingen en een bakkerij op het gelijkvloers.
Door de gekozen cookie voorkeuren kan de inhoud niet weergegeven worden. Deze inhoud is enkel zichtbaar als u marketing cookies inschakelt.
In 1880 liet geoloog en mijnbouwkundige André Dumont drie woningen bouwen, naar ontwerp van Joris Helleputte, een sleutelfiguur binnen de neogotiek. Het centrale, neogotische Hotel Dumont fungeerde als zijn privéwoning. Om de uitstraling ervan te vrijwaren, gaf hij ook opdracht voor de bouw van de twee aanpalende panden. Twee van de drie vormen vandaag nog steeds een harmonieus geheel. Na jaren van verval werd het gebouw grondig gerenoveerd en gerestaureerd. In de tuin werd een nieuw paviljoen gerealiseerd, dat dienstdoet als vakbibliotheek en ontmoetingsruimte. Wat ooit begon als een statige privéwoning, groeide uit tot een open, inspirerende plek voor iedereen die zich inzet voor literatuur.
Door de gekozen cookie voorkeuren kan de inhoud niet weergegeven worden. Deze inhoud is enkel zichtbaar als u marketing cookies inschakelt.
Marc Appel en Jan Welslau ontwierpen dit modernistische gebouw in 1946 op een perceel van 1500 m² tussen de Jezusstraat en de Kipdorpvest. Acht jaar later was het klaar. Van 1954 tot 2015 deed het dienst als Provinciaal Veiligheidsinstituut, opgericht om het aantal arbeidsongevallen in de Antwerpse haven te verminderen. In de jaren 1990 werd het pand stevig verbouwd. KU Leuven kocht de site in 2022 en liet het gebouw in ere herstellen. Twee jaar later opende Campus Opera de deuren: het is vandaag een innovatief leercentrum voor studenten van de Faculteiten Letteren en Economie en Bedrijfswetenschappen. Dankzij duurzame en flexibele ingrepen is de toekomst van het gebouw verzekerd.
Door de gekozen cookie voorkeuren kan de inhoud niet weergegeven worden. Deze inhoud is enkel zichtbaar als u marketing cookies inschakelt.
Kasteel Boekenberg werd in het midden van de 18de eeuw in rococostijl ontworpen door architect Jan Pieter van Baurscheit als hof van plaisantie. Het werd nadien eigendom van de stad, die het gebruikte voor diverse zorgfuncties. Symbiosis vzw kocht het gebouw en startte in 2021 met de restauratie. Tijdens de restauratiewerken kende het kasteel in 2022 een hevige brand, die de zolder en het dak volledig verwoestte. Na de brand werd het volledig gerestaureerd tot een cohousingproject voor vijftigplussers (De Living), met negen wooneenheden en een aantal gemeenschappelijke ruimtes, met ook mogelijkheid tot activiteiten door de buurt.
Door de gekozen cookie voorkeuren kan de inhoud niet weergegeven worden. Deze inhoud is enkel zichtbaar als u marketing cookies inschakelt.
In 1909 bouwde Eugène Geefs deze woning met atelier voor zijn broer, beeldhouwer Georges Geefs. Rond 1927 kocht kunstenaar Floris Jespers het pand en liet het volledig verbouwen naar ontwerp van Frits De Mont. Aanpassingen en toevoegingen van architecten en kunstenaars als Huib Hoste, Leon Stynen, Jan De Mol, Paul van Ostaijen en Floris Jespers zelf maakten van het huis een modernistisch kunstenaarsatelier, doordrongen van licht, ritme en functionaliteit. De huidige eigenaar renoveerde het pand vijf jaar lang en gebruikte hiervoor recuperatiemateriaal waar mogelijk. Nu ademt het pand nog steeds geschiedenis.
Door de gekozen cookie voorkeuren kan de inhoud niet weergegeven worden. Deze inhoud is enkel zichtbaar als u marketing cookies inschakelt.
Ook nu is er zowel een jurywinnaar als een publiekswinnaar. Een vakjury zal uitmaken wie jurywinnaar wordt. Wie de publieksprijs in ontvangst neemt, beslis jij.
Stem op je favoriet voor 15 september 2025. Wie stemt, maakt kans op een overnachting voor twee in een monument. De publiekswinnaar wordt bekendgemaakt op 2 oktober 2025. De winnaar van de overnachting wordt persoonlijk op de hoogte gebracht.
Stemmen kan via de knop hierboven digitaal, tijdens de expo in het stadhuis of bij een van de panden op een papieren stemformulier. Breng je eerst graag een bezoekje bij de panden? Dat kan op zondag 14 september 2025, tijdens Open Monumentendag.
Lucid
De wedstrijd heeft als voornaamste doel om de fierheid over het onroerend erfgoed van de stad te vergroten door boeiende projecten in de kijker te zetten en de mensen die zich hiervoor inzetten te belonen.
Het Erfgoedjuweel is een wedstrijd die tweejaarlijks wordt georganiseerd om de herbestemming of restauratie van Antwerps erfgoed in de bloemetjes te zetten.
Elk herbestemmings-, renovatie- of restauratieproject van de laatste 5 jaar dat in een van de 10 Antwerpse districten ligt, komt in aanmerking voor de prijs. Het kan gaan om woningen, kantoorgebouwen, winkels of nog andere type panden. Het project moet een erfgoedwaarde hebben. Een officieel statuut als beschermd monument of inventarispand is niet nodig.
Stel je kandidaat
Stad Antwerpen ging op zoek naar kandidaten voor Het Erfgoedjuweel. Bouwheren, architecten, aannemers of anderen konden zich kandidaat stellen voor Het Erfgoedjuweel. De deadline voor inschrijvingen was 20 maart 2025. De vakjury nomineert van alle inzendingen 5 projecten om deel te nemen aan de wedstrijd.
Stem op jouw favoriet
Nadat de 5 genomineerden bekend zijn, kunnen de Antwerpenaren stemmen op hun favoriet. Wie stemt, maakt ook kans op een prijs.
Prijsuitreiking
Begin oktober 2025 worden de winnaars bekendgemaakt tijdens de prijsuitreiking: een prijs van 5.000 euro voor de winnaar van de vakjury, een prijs van 5.000 euro voor de winnaar van de publieksjury.
Het Erfgoedjuweel is een initiatief van de dienst monumentenzorg van stad Antwerpen. De publieksjury is iedereen die een stem uitbrengt.
De heer Dries Bonamie, restauratie-architect
Mevrouw Stéphanie D’hulst, erfgoeddeskundige stad Lier en lid Vlaamse Commissie Onroerend Erfgoed
Mevrouw Christine Engels, manager restauratie bij Herita
De heer Piet Lombaerde, professor emeritus Universiteit Antwerpen Faculteit Ontwerpwetenschappen
Mevrouw Yvette Verlinden, architect en voormalig lid Kwaliteitskamer stad Antwerpen
stad Antwerpen