Vanuit de ambitie om van Antwerpen een klimaatrobuuste stad te maken, liet de stad een droogtestudie uitvoeren, die maatregelen voorstelt om de grondwaterstanden te herstellen en een slimmer gebruik van drink- en regenwater te stimuleren. Dit moet helpen om in de toekomst beter om te gaan met weersextremen, zoals hevigere regenval en langere periodes van hitte en droogte.

Waarom dit project?

Onderzoek naar de grondwaterstand in Antwerpen toont aan dat het waterpeil tijdens de zomer de voorbije 30 jaar erg laag staat, op sommige plaatsen tot meer dan 6 meter onder het grondniveau. Dit is te wijten aan enerzijds de hoge verhardingsgraad in de stad en anderzijds het oppompen van grondwater voor tijdelijke werven en voor het droog houden van de Antwerpse Ring. Door de klimaatverandering zal het waterpeil in de stad nog verder dalen, in het bijzonder in het zuiden van Antwerpen (de hoger gelegen gebieden in Berchem, Hoboken en Wilrijk) en in delen van Linkeroever.

Die lage waterstand houdt risico’s in voor de natuur en groen in de stad. Zo kunnen de stadsvijvers nog vaker droog komen te staan en wordt de kans groter dat zoutachtig Scheldewater de stad binnendringt met een moeilijk omkeerbare verzilting van het grondwater tot gevolg.

Vandaag wordt schaars en kostbaar drinkwater bovendien te vaak gebruikt voor zaken waar water van lagere kwaliteit volstaat, zoals het bevloeien van groen, sanitair, schoonmaak, … Daarnaast zet de klimaatverandering de waterbevoorrading onder druk terwijl de vraag naar water hierdoor enkel zal toenemen.

 Wat gebeurt er?

De stad liet een droogtestudie uitvoeren om na te gaan hoe slimmer met water kan worden omgegaan. Daaruit blijkt dat er jaarlijks genoeg regenwater valt dat kan gebruikt worden om aan de vraag te voldoen. Op basis van die studie zal de stad nu effectieve maatregelen uitwerken die een oplossing bieden voor zowel droogte als waterschaarste in de stad.

Zo gaat de stad een bemalingsstrategie uitwerken waarbij onder andere herinfiltratie gemakkelijker wordt gemaakt door rioolleidingen in verbinding te brengen met publieke groene zones in de stad.

Daarnaast wil de stad lokaal zo veel mogelijk ontharden en water laten infiltreren, waardoor regenwater in de ondergrond kan dringen. Ook wordt de mogelijkheid van een onthardingsfonds onderzocht. Met financiële compensaties van wie lokaal niet kan ontharden, kan de stad onthardingsmaatregelen op het openbare domein financieren of premies aan derden geven om dat op privaat domein te doen.

Om de vraag naar schaars en kostbaar drinkwater te verminderen, gaat de stad een slim gebruik van regenwater stimuleren. De stad stimuleert nu al individuele regenwaterputten via de Bouwcode en met premies van Antwerpen voor Klimaat. We willen hier in de toekomst nog meer op inzetten en ook de aanleg van collectieve regenwaterputten op publiek en privaat domein verder onderzoeken. De eerste collectieve regenwaterput van Antwerpen wordt binnenkort aangelegd op de vernieuwde Gedempte Zuiderdokken.

Wie werkt eraan mee?

Voor de uitwerking van maatregelen die voortkomen uit de droogtestudie, zal de stad Antwerpen samenwerken met Water-link, Aquafin en AG VESPA.