Waarom dit project?
Geschiedenis van het plein
Een statig plein met een Franse tuin en een eerste elektrische tramlijn. Zo zag het Astridplein, toen nog ‘Statieplein’, eruit in 1904. Toen het tramnetwerk uitbreidde en auto’s, bussen en taxi’s steeds meer gebruikt werden, kreeg het plein een belangrijke mobiliteitsfunctie.
Vanaf eind jaren ’70 liep die functie zelfs door onder het plein met de start van de bouw van de premetro. Rond de eeuwwisseling begon de aanleg van de noord-zuidverbinding (treintunnel) en de bouw van een ondergrondse auto- en fietsparking.
In die periode werd het bovengrondse plein opnieuw aangelegd zoals we het nu kennen: zonder doorgaand autoverkeer, maar wel met een keerlus voor tram-en busverkeer, toegangen naar de ondergrondse parking, een toegankelijk groen middenplein en een autovrij voorplein waarop evenementen kunnen doorgaan.
Doorheen de jaren veranderde de bebouwing rond het plein ook, zowel qua invulling als qua architectuur. De grote uitzondering hierop zijn de Zoo, de concertzaal (huidige Elisabeth Center) en het Centraal Station.
Tijd voor een nieuwe heraanleg
Intussen is die recentste heraanleg ook al bijna 20 jaar oud en bleek die niet altijd optimaal. Bovendien bleef het gebruik van het Astridplein veranderen en werd dat gebruik steeds intensiever. Daardoor zijn er nog steeds verbeterpunten.
Op het Koningin Astridplein zijn vele vormen van mobiliteit aanwezig. De aansluiting van deze verschillende vervoersmodi is niet optimaal en kan verbeterd worden. Daarnaast kan het fietscomfort van het plein beter. Ook werd de fietsenstalling op -1 stelselmatig uitgebreid waardoor er nu wel meer capaciteit is, maar niet op een overzichtelijke manier. Bovendien komen er steeds nieuwe deelsystemen en vervoersvormen bij die een plek moeten krijgen op of onder het plein.
Een ander aspect is de huidige materialisatie van het plein. Deze vergt veel onderhoud en is toe aan vernieuwing. Het middenplein wordt intensief gebruikt, waardoor het groen al meermaals heraangelegd werd. Momenteel is de groenze zone afgesneden van de rest van het plein door de extra ruimte voor bussen en taxi’s. Deze zou een grotere verblijfskwaliteit kunnen hebben. Tot slot is er een gevoel van onveiligheid in en rond de ondergrondste ruimtes, en is er overlast en vandalisme op en onder het plein.
Wat gebeurt er?
Op dit moment is het nog niet geweten hoe het nieuwe plein eruit zal zien. Stad Antwerpen werkt momenteel aan een projectdefinitie en gaat aan de hand van een prijsvraag op zoek naar een ontwerpbureau dat een eerste ontwerp zal opleveren. Daarnaast wil de stad ook Antwerpenaren betrekken. Van 8 tot en met 16 september 2022 liep een eerste bevraging. Klik hier voor een samenvatting van de resultaten.
De huidige ambities voor het nieuwe Astridplein:
• Het plein moet meer uitstraling krijgen en een aangename plek zijn waar mensen graag komen
• Het plein moet een slimme mobiliteitsschakel zijn waarop je vlot van het ene op het andere vervoersmiddel kunt overstappen
• Het plein moet overzichtelijk en duidelijk georganiseerd zijn zodat alle gebruikers snel vinden wat ze zoeken
• Het plein moet doorwaadbaar zijn zodat het van gevel tot gevel gebruikt kan worden
• Het plein moet makkelijk te onderhouden en beheren zijn
• Het plein moet flexibel zijn naar de toekomst toe, zonder dat dit ten koste gaat van de kwaliteit
