Het Stadsbouwmeesterproject Tweede voorkant Centraal station wil de lopende projecten in het gebied op mekaar afstemmen.
Waarom dit project?
De opstart van het Stadsbouwmeesterproject Tweede voorkant Centraal station volgt uit het samenkomen van een aantal publieke en private processen in deze omgeving:
- de leegstandsproblematiek van de NMBS, ondanks het finaliseren van Kievit Fase 2 (incl. de heraanleg van het openbaar domein);
- de definitieve vaststelling van het RUP Pelikaan door de Gemeenteraad;
- de daaruit voortvloeiende opdracht tot de opmaak van een masterplan voor de herinrichting van de publieke ruimte in de Lange Kievitstraat (tussen Pelikaanstraat en Quinten Matsijslei) als een langzame verkeersas, en voor de Pelikaanstraat ter hoogte van de stationstoegangen;
- de realisatie van een Groene Nerf in het kader van de leefbaarheidsprojecten (Jacob Jacobsstraat);
- de verhuis of herinrichting van het Vlaams Administratief Centrum (Kievit fase 1). Vanuit de Vlaamse overheid werd aan de stadsbouwmeester gevraagd om een adviserende rol binnen de marktbevraging op te nemen;
- de herontwikkeling van de Copernicussite met nieuwe randvoorwaarden;
- de verwerving en herontwikkeling van het aanpalende klooster en bijhorende kerk door de stad;
- …
Wat gebeurt er?
Het stadsbouwmeesterproject bestaat uit een ruim studiegebied rondom het Centraal station en een meer afgebakend projectgebied. Het projectgebied wordt op zijn beurt opgedeeld in volgende deelgebieden (zie kaart):
- Pelikaan
- Kievit Fase 1
- Copernicus
- Klooster + kerk
- Station NMBS
- Zoo
Ambitie
De huidige ‘achterkant’ van het station wordt getransformeerd tot een evenwaardige voorkant.
Het is de ambitie om de omgeving van deze toegang tot het Centraal station om te vormen tot een levendig, doorwaadbaar stadsdeel dat vormgegeven wordt door een aaneenschakeling van kwalitatieve publieke ruimtes. En dat in correlatie tot een actieve programmering van het maaiveldniveau.
Aanvullend zal er ingezet worden op een functionele mix in het gebied waardoor een betere interactie met de omringende woonwijken tot stand kan komen.
Voor de verschillende deelgebieden wordt steeds vertrokken vanuit volgende doelstellingen:
1. Inzetten op een kwalitatieve landschappelijke uitwerking binnen de stedelijke context:
- door een volwaardig publiek domein met aandacht voor verblijfskwaliteit, duurzaamheid, groen, biodiversiteit, waterbuffering etc.;
- met een betere doorwaadbaarheid van de deelgebieden op wijk- en stadsniveau met aandacht voor bestaande en nieuw te genereren connecties;
2. Inzetten op een kwalitatieve architecturale uitwerking binnen de stedelijke context:
- door een verschuiving en variatie in de bouwmassa’s in hoogte en diepte zodat een kwalitatieve ontpitting en een optimalisatie van lichten en zichten in het projectgebied wordt bewerkstelligd;
- met een stedelijke plint die verrijkt wordt met publieke functies die zorgt voor levendigheid op maaiveldniveau;
3. Inzetten op een betere wisselwerking tussen de deelgebieden en de verschillende stakeholders onderling en in zijn totaliteit, waarbij er gestreefd wordt naar een optimale functionele mix.
4. Inzetten op een betere inbedding en wisselwerking van het projectgebied met de omringende wijken en groenstructuren met aandacht voor verkeersstromen, de huidige en toekomstige condities inzake klimaatadaptatie, groen etc..
Plan van aanpak
Dit Stadsbouwmeesterproject is meer dan andere projecten een proces. Het project handelt immers over verschillende reeds lopende of zelfs gerealiseerde projecten. Het maakt dat men niet kan spreken over de opmaak van een visie of masterplan in de klassieke zin van het woord. Het opstellen van een lange termijnvisie voor dit gebied, dewelke zijn doorvertaling vindt in de huidige ontwikkelingen, is het doel van het stadsbouwmeesterproject. De lange termijnvisie zal zich voornamelijk toespitsen op de zone rondom de huidige achterzijde van het Centraal station en het gebied Kievit 0.1.
Teneinde een inzicht te verwerven in de complexiteit van de situatie, de verschillende deelgebieden en de vraagstelling werden gesprekken aangevat met de betrokken private partijen (Kievit 1 - AG RealEstate, Copernicus - Ghelamco en Pelikaan - Cordeel) en publieke stakeholders (Zoo, NMBS, AG Vespa en buurtbewoners). De besprekingen nemen verschillende vormen aan gaande van informele tot meer geformaliseerde meetings in de vorm van workshops, werkgroepen, een antropologische buurtwandeling met buurtorganisaties of stakeholdergesprekken.
Wie werkt eraan mee?
Het stadsbouwmeesterproject is een samenwerking tussen atelier stadsbouwmeester, de dienst ruimtelijke planning en de bevoegde stadsdiensten en dit in nauwe dialoog met de betrokken stakeholders, ontwerpers en ontwikkelaars.